Επιδραστικό Διήγημα – Η Πλοκή στην Αφήγηση

seminario-dimiourgikis-grafis-diigima

“Το ότι ο βασιλιάς πέθανε και ύστερα πέθανε η βασίλισσα είναι μια ιστορία.
Το ότι ο βασιλιάς πέθανε και ύστερα πέθανε η βασίλισσα από θλίψη είναι μια πλοκή”
E. M. Forster

Το Μικρό Πολυτεχνείο συνεχίζει το Σεμινάριο Επιδραστικού Διηγήματος ανοίγοντας έναν κύκλο αφιερωμένο στην Πλοκή, στη ραχοκοκαλιά της αφήγησης. Ο Θράσος Καμινάκης και ο Φώτης Βλαστός αναλύουν τα είδη της πλοκής και των υποπλοκών της πάντοτε στο πρακτικό πεδίο των συγγραφικών ασκήσεων όσων συμμετέχουν. Η παρακολούθηση αυτού του κύκλου δεν προϋποθέτει την παρακολούθηση κάποιου προηγούμενου.

6 συναντήσεις γεμάτες ύφανση στον αργαλειό της δημιουργικής φαντασίας. Ένα πυκνό σεμινάριο για να γραφτούν «επιδραστικές» για τους αναγνώστες μας ιστορίες.

Εισηγητές: Φώτης ΒλαστόςΘράσος Καμινάκης

Έναρξη: 23/3/2023

Διάρκεια: 6 δια ζώσης και διαδικτυακά μαθήματα

Πρόγραμμα: κάθε δεύτερη Πέμπτη, 21:00 – 23:45

Κόστος: 150€ + ΦΠΑ

Περί Πλοκής

Ο μύθος (πλοκή) είναι η ψυχή της τραγωδίας, κατά τον Αριστοτέλη. Η πλοκή επιτρέπει στους χαρακτήρες να εμφανιστούν στη σκηνή μιλώντας ή πράττοντας και εμπλέκει συναισθηματικά τους αναγνώστες/θεατές μέσω της περιγραφής των πράξεων των ηρώων, της αποκάλυψης των κινήτρων και των συνεπειών τους.
Η πλοκή βρίσκεται τόσο κοντά στην πραγματική ζωή που συχνά αλλάζει από μόνη της μπροστά στα μάτια του συγγραφέα, τον καταπίνει μέσα στην ατμόσφαιρά της, τον γεμίζει με αναπάντεχα συναισθήματα και τον κατευθύνει μέσω της δικής της βούλησης.

Τα Τεχνικά – Αισθητικά Χαρακτηριστικά στο Αφήγημα Μπονζάι

Στην Κατηγορία της Δημιουργικής Γραφής και μάλιστα στον τομέα που αγγίζει τις Αφηγηματικές Φόρμες, το «Μικρο – διήγημα – Short Story – Bonsai tale» ενέχει μια θέση πλέον ξεχωριστή αφού αναφέρεται σε ένα απαιτητικό είδος μυθοπλασίας (και όχι μόνο) σε πεζό αλλά και έμμετρο λόγο, όπου ο δημιουργός καλείται μέσα σε μικρή ή και πολύ μικρή έκταση (σε αντιστοιχία με τα φυτά μπονζάι) να εκφράσει ένα αφηγηματικό όλον. Ποια θα μπορούσαν να είναι τα τεχνικά και αισθητικά χαρακτηριστικά αυτής της αφηγηματικής διαδικασίας που την ανάγουν σε πεδίο σπουδών που αξίζει κανείς να επενδύσει προκειμένου να βελτιώσει την αφηγηματική του δεινότητα;

• Πρώτο χαρακτηριστικό είναι η χρήση των ισχυρών αντιθέσεων: όσο πιο έντονα και πιο σημαντικά (με την έννοια της σημασίας και της νοηματοδότησης) είναι τα τεκταινόμενα μέσα σε μια μικρή σε φόρμα ιστορία, τόσο πιο ενεργή είναι η εξάσκηση του γράφοντα σε ζητήματα πλοκής και εξέλιξης του μύθου.
• Δεύτερο χαρακτηριστικό η θεματολογία: παρά την πολύ μικρή φόρμα οι έννοιες, τα θέματα, τα κίνητρα και κατ’ επέκταση οι πράξεις των ηρώων, η συναισθηματική τους αντανάκλαση μέσα στην ιστορία οφείλουν να έχουν τα χαρακτηριστικά μιας υψηλής διακύβευσης. Όσο πιο «μεγάλα» είναι τα θέματα που χωρούν σε μια πολύ μικρή φόρμα τόσο πιο εκλεπτυσμένη γίνεται η άσκηση του ύφους ενός αφηγητή.
• Τρίτο χαρακτηριστικό η πυκνότητα ή πύκνωση των δράσεων: αυτό οδηγεί σε μια πολύ προσεκτικά επιλεγμένη διαδοχή των σταδίων που εξελίσσουν τον μύθο, ώστε τα επινοημένα γεγονότα που αναφέρονται και ορίζουν την εξέλιξη στην αφήγηση και την κορύφωση της ιστορίας να είναι τόσο επαρκή δραματουργικά που η συνέπεια αυτή να καθηλώνει τον αναγνώστη.
• Τέταρτο (υφολογικής περισσότερο σημασίας) χαρακτηριστικό είναι χρήση του επείγοντος σε σχέση με το σημαντικό γεγονός: ίσως εδώ να βρισκόμαστε μπροστά σε μια από τις ελάχιστες φορές που η σύμπτωση του σημαντικού με το επείγον είναι αναπόφευκτη. Πως μπορεί να γίνει δηλαδή ώστε μέσα στην αφήγηση αυτό που επείγει να ειπωθεί να είναι και το «σημαντικό» – αυτό που σημαίνει στον καθορισμό της έκβασης και πυροδοτεί συνεχώς την εξέλιξη του μύθου.
• Κατά την αξιοποίηση αυτού του τέταρτου χαρακτηριστικού αναπόδραστη η συνάντηση με το πέμπτο χαρακτηριστικό που είναι η διαχείριση του Χρόνου: η έκταση του αφηγήματος μπονζάι δεν επιτρέπει την «ήσυχη» και άνετη χρονικά γραμμική ροή του χρόνου μιας ιστορίας. Στοιχεία όπως το φλας μπακ ή εμμονή σε μια «παροντικότητα» που δείχνει χρήσιμη, μπορεί και να υπονομεύουν την πλοκή.
• Έκτο και έβδομο κομβικό σε αισθητικές μικρής έκτασης φόρμες χαρακτηριστικό, ρυθμιστικό της γλώσσας και του ύφους, είναι ο Υπαινιγμός (όσα υπονοούνται) και η Κυριολεξία (όσα δηλώνονται με το «όνομά» τους). Η σοφή χρήση μπορεί να εκτινάξει ένα μπονζάι σε μικρό αριστούργημα και η άνιση διαχείριση να το καταρρακώσει. Και τα δύο αποτελούν εργαλεία για την καλή αποσπασματικότητα του κειμένου.
• Τέλος, είναι καλό να υπάρχει στην έξοδο μιας πλοκής Bonsai το Κρεσέντο (Όγδοο χαρακτηριστικό). Πρόκειται για μια δεύτερη κορύφωση που συμπίπτει με τη Λύση της ιστορίας.

Είδη λόγου που μπορούν να προσεγγίσουν οι συμμετέχοντες
Προκειμένου να βελτιώσουμε την αφηγηματική μας δεινότητα θα ασχοληθούμε με τα είδη: 1.ΔΙΗΓΗΜΑ, 2.ΜΟΝΟΠΡΑΚΤΟ, 3.ΠΑΡΑΜΥΘΙ, 4.ΠΑΡΑΜΥΘΟΤΡΑΓΟΥΔΟ, 5.ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑ, 6.ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΤΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ




ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ

Εκδηλώνοντας από νωρίς το ενδιαφέρον σας έχετε προτεραιότητα στην κράτηση θέσης. To κάθε ένα από τα εργαστήρια έχει το δικό του κόστος. Ο αριθμός των θέσεων είναι περιορισμένος. Απαιτείται έγκαιρη προκράτηση. Τηρείται σειρά προτεραιότητας.




ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΤΗΝ ΦΟΡΜΑ ΜΕ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ