Τα Παλίμψηστα της Σύρου
Ένα Σεμινάριο Γραπτού Λόγου με την «αιγίδα» και τη φιλοξενία του Πνευματικού Κέντρου Σύρου και της Πινακοθήκης Κυκλάδων
Το παλίμψηστο είναι το χειρόγραφο από το οποίο αφαιρέθηκε ή αποξέστηκε το προηγούμενο γραπτό κείμενο ώστε να εφαρμοστεί πάνω του νέα γραφή.
Εισηγητής: Νίκος Κολλάρος
Περίοδος: 26 – 31 Ιουλίου 2019
Διάρκεια: 6 μαθήματα συνολικής διάρκειας 17 ωρών και ένας τρίωρος απολογισμός του σεμιναρίου τον Σεπτέμβριο στο ΜΠ στην Αθήνα (20 ώρες)
- Καλοκαιρινός επιμορφωτικός προορισμός του 2019 η Σύρος
Όπως κάθε καλοκαίρι, έτσι και το καλοκαίρι του 2019 το Μικρό Πολυτεχνείο (Μ.Π.) βγαίνει «εκτός των τειχών» και οργανώνει ιδιαίτερα σεμινάρια σε μέρη με ιστορική και φυσική ομορφιά.
Φέτος, ο προορισμός μας θα είναι η Σύρος των Κυκλάδων, ένας τόπος πηγή έμπνευσης για ανθρώπους της τέχνης και της αισθητικής. Σκοπός μας είναι να εκμεταλλευτούμε το ιστορικό χώρο και την ιστορική μνήμη του νησιού, να συνδυάσουμε σκέψεις και συναισθήματα που πηγάζουν από το νησί και τους ανθρώπους, να αντλήσουμε δημιουργικούς συνειρμούς από το έργο σπουδαίων καλλιτεχνών που κατάγονται από τη Σύρο.
Το σεμινάριο γραφής που θα έχει τίτλο «Τα παλίμψηστα της Σύρου» είναι ανοικτό σε συμμετέχοντες από όλη την Ελλάδα που θα μείνουν και θα παρακολουθήσουν τα μαθήματα που θα γίνουν στο νησί.
Το σεμινάριο θα διεξαχθεί με την «αιγίδα» και τη φιλοξενία του Πνευματικού Κέντρου Σύρου και της Πινακοθήκης Κυκλάδων. Αποτελεί τμήμα των πολιτιστικών δρώμενων του Eye’s Walk Festival.
- Το σεμινάριο
Όπως είναι γνωστό, με τον όρο παλίμψηστα (πάλιν+ψάω = αποξέω), στην πιο γενικευμένη του χρήση, εδώ και αιώνες, περιγράφονται περγαμηνές ή πάπυροι ή ζωγραφικοί πίνακες οι οποίοι, για λόγους οικονομίας στη γραφική ύλη, χρησιμοποιήθηκαν για δεύτερη φορά, αφού απαλείφθηκε το αρχικό τους περιεχόμενο και επικαλύφθηκε το νέο. Συχνά, μαζί με την τελευταία εγγραφή στο παλίμψηστο, ο αποδέκτης προσλαμβάνει ίχνη από παλιότερα κείμενα ή εικόνες που, καθώς δεν έχουν σβηστεί εντελώς, φέρουν το άρωμα άλλων εποχών, κόσμων ή πολιτισμών.
Χρησιμοποιούμε τη λέξη «παλίμψηστα» για να περιγράψουμε κάποια πρώτα κείμενα γραμμένα σε πάπυρους και περγαμηνές που στη συνέχεια επικαλύφθηκαν με νέα κείμενα σε μεταγενέστερη εποχή για να χρησιμοποιηθούν ξανά ως βάση για τη δημιουργία νεότερων έργων. Στο σεμινάριο γραφής «Τα παλίμψηστα της Σύρου» αυτό θα κάνουμε και εμείς. Θα εξετάσουμε κάποια πρώτα κείμενα, τραγούδια κυρίως, τα οποία θα μελετήσουμε έτσι ώστε να εντοπίσουμε τα δομικά τους συστατικά. Στη συνέχεια, χρησιμοποιώντας αυτά τα υλικά, θα γράψουμε πάνω στο ίδιο «σώμα», για το ίδιο θέμα, με το ίδιο συναίσθημα, νέα κείμενα, τραγούδια, θεατρικά ή λογοτεχνικά κείμενα.
Στις συναντήσεις της Σύρου, αρχικό μας κείμενο θα είναι τα τραγούδια και τα κείμενα του Μάνου Ελευθερίου που έχουν πια καταστεί πολύτιμα χειρόγραφα του νεοελληνικού πολιτισμού. Ο Μάνος Ελευθερίου, φίλος και καλεσμένος του ΜΠ στις τελευταίες μέρες του, αποτελεί ένα ορυχείο πολύτιμων συναισθημάτων.
Παράλληλα, με αφορμή την σπουδή που έχει κάνει ο Θράσος Καμινάκης στο κτιριακό συγκρότημα των Λαζαρέτων της Σύρου, θα ασχοληθούμε με το θέμα του εγκλεισμού. Η «αποκοπή» από το φυσικό περιβάλλον αλλά και μεταφορικά ο «περιορισμός» που έχει επιβληθεί με διάφορους τρόπους στις ζωές μας αποτελεί βασικό πυρήνα έμπνευσης πολλών καλλιτεχνών που με το έργο τους προσπαθούν να «σπάσουν» τα δεσμά και να επικοινωνήσουν με τον «έξω κόσμο».
Όπως λέει ο ποιητής Μάνος Ελευθερίου, με καταγωγή από τη Σύρο: «οι Ελεύθεροι και ωραίοι ζουν σε κάποιες φυλακές».
- Ο εισηγητής
O Νίκος Κολλάρος είναι συνθέτης μουσικής και τραγουδιών (www.kollarosnikos.com). Έχει σπουδάσει Μουσική για Θέατρο και Κινηματογράφο με τον Γιάννη Άννινο (ωδείο Φ.Νάκας) και έχει παρακολουθήσει σεμινάρια Ερμηνείας τραγουδιού με τον Σταμάτη Κραουνάκη και Θεατρικού τραγουδιού με τον Γιώργο Ανδρέου.
Αποτέλεσε ιδρυτικό μέλος της ομάδας μουσικού θεάτρου Σπείρα-Σπείρα και από το 1999 έως το 2006 συμμετείχε δημιουργικά σε όλες τις παραστάσεις της ομάδας. Έχει συνθέσει μουσική για το θέατρο και την τηλεόραση, κατασκευάζει και παρουσιάζει μουσικές παραστάσεις.
Έχει προτείνει το προσωπικό του βιβλίο-cd με τίτλο «Σελιδοδείκτες» (www.selidodeiktes.gr) με τραγούδια βασισμένα σε βιβλία, που υποστηρίχτηκε με τη συμμετοχή σημαντικών μουσικών, ερμηνευτών και εικαστικών.
Παράλληλα, δουλεύει ως αναλυτής πληροφοριακών συστημάτων και έχει παρακολουθήσει στο Πανεπιστήμιο Πειραιά το μεταπτυχιακό πρόγραμμα για τη Συστημική Σκέψη και τη Θεωρία Συστημάτων.
Στο Μικρό Πολυτεχνείο συντονίζει συναντήσεις τα τελευταία 3 χρόνια με θέμα τη στιχουργική, την τραγουδοποιία και το θεατρικό τραγούδι. Το καλοκαίρι του 2018 ήταν συντονιστής στο σεμινάριο «Τα παλίμψηστα της Αμοργού».
Μικρό Πολυτεχνείο
Πλ. Αγίων Ασωμάτων 7, Θησείο
Τ: 210.324.3306 – 210.325.2998
email: [email protected]
www.mikropolytexneio.gr